Urduliz eta Gatikako herri hizkeren azterketa linguistikoa

• Autores: Iñaki Gaminde Terraza
• Directores de la Tesis: Juan Manuel Etxebarria Ayesta (dir. tes.)
• Lectura: En la Universidad de Deusto ( España ) en 1992
• Idioma: euskera
• Materias:
  • Lingüística
    • Geografía lingüística
• Enlaces
  • Tesis en acceso abierto en: hdl.handle.net
• Resumen
  • euskara

    Tesi honetan Urduliz eta Gatikako herri hizkeren deskripzio zabala bildu gura izan zen. Tesia lau ataletan banatuta eman zen: Bokalismoa, azentua, morfosintaxia eta lexikoa.

    Bokalismoaren atalean, ordura arte egineko era hartako lanak oinarritzat hartuta, bertako bokalen azterketa akustikoa egin zen. Fonetika laborategian 2000 bokal aztertu ziren. Bakoitzeko lehen eta bigarren formakinen neurriak eta luzera eman ziren.

    Azentuaren atalean esaldi bakunaren osagaien araberako deskripzioa egin zen azentueraren arau nagusiak aurkezteko. Hasieran azentuaren balioa aurkeztu da. Azentueraren natura eta tinkotasuna aztertuta, osagai nagusien oinarrizko melodiak eta arauak aztertu ziren atzizki guztien erabilerarekin batera.

    Hirugarren zatian morfosintaxi alorreko materialak eman ziren hamaika ataletan banatuta: izena, adjektiboa, izenordainak, mugatzaileak, erakusleak, zenbatzaileak, aditzondoak, deklinabidea, aditza, juntagailuak eta menderagailuak.

    Laugarren eta azken zatian jaso ziren material lexikoak aurkeztu ziren, 4561 adiera bildu ziren denetara. Berben aurkezpenari dagokionez, sarreren gainean zein herritan erabiltzen den, esangura, adibideak eta esaldiak eta Azkuek bere hiztegian ekartzen zuen ala ez adierazten da.

  • English

    The purpose of the dissertation was to describe the local Basque varieties of Urduliz and Gatika. The thesis is in four parts: vowel system, accentual system, morphosyntax and lexicon.

    In the first section, an acoustic analysis of the local vowels is performed along the lines of previous studies of this kind. Two thousand vowel tokens were analysed in the phonetics laboratory, registering measurements and lengths of the first and second formants of each token.

    In the second section, a description by simple sentence constituents is carried out in order to present the main rules of accent. First, the value of the accent is presented. After analysing the nature and solidity of the accent, the basic melodies and rules of the main constituents are analysed together with the use of all suffixes.

    In the third section, morphosyntactic materials are classified into eleven classes: noun, adjective, pronouns, determiners, demonstratives, quantifiers, adverbs, declension, verb, conjunctions and subordinators.

    In the fourth and final section the lexical material that was gathered is presented, with a total of 4,561 word senses. In the presentation of words, for each entry the villages where the item is used are indicated, alongside the meaning, examples and sentences, and an indication of whether the item in question is given in Azkue¿s dictionary.