Argiak zuzendutako tratamendu alternatiboa minbiziaren kontra

• Sola Llano, Rebeca ; García Martínez de la Hidalga, Enrique ^[1] ; Bañuelos Prieto, Jorge
  1. [1] Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea

     Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea

     Leioa, España

     
• Localización: Ekaia: Euskal Herriko Unibertsitateko zientzi eta teknologi aldizkaria, ISSN 0214-9001, Nº. 37, 2020, págs. 145-157
• Idioma: euskera
• Títulos paralelos:
  • Light-driven alternative therapy for cancer disease
• Enlaces
  • Texto completo
• Resumen
  • euskara

    Osasun esparruan, minbizia da gaixotasunen artean gizartearen kezka garrantzitsuenetarikoa bere heriotza-tasa altua dela eta. Arazo honi aurre egiteko ikerkuntzan ahalegin nabariak eta ugariak egiten ari dira minbizia sendatzeko eta metodo terapeutiko berriak bilatzeko, radioterapia eta kimioterapiaren albo-efektu kaltegarriak osasunean ekiditeko. Azken bolada honetan, terapia fotodinamikoak arrakasta izan du alternatiba osagarri bezala batez ere larruazaleko minbiziak tratatzeko. Metodo honetan argia da aktibatzailea, eta fotosentikortzaile bat behar da oxigeno singletea sortzeko. Izan ere azken espezie hau zitotoxikoa da eta aktibitate antikantzerigenoa erakusten du. Lan honetan arreta fotosentikortzaileetan jartzen da. Zehazki, hauen zenbait alderdi garrantzitsu azaldu eta aztertzen dira, hala nola haien diseinu molekularra, bete behar dituzten eskakizunak aipatuz, eta baita azaltzen dira argiak zuzendutatako oxigeno singletearen sorreraren atzean dauden prozesu fotofisikoak. Bukatzeko, adierazten dira gaur egun eskuragarri dauden fotosentikortzaile organikoak, bereziki BODIPY izeneko koloratzaileak azpimarratuz.

  • English

    One of the most noticeable concerns in society related with health is cancer owing to its high mortality rate. A great deal of research is conducted to treat cancer, find novel therapeutic treatments, and to avoid the harmful side effects of radiotherapy and chemotherapy in health. Nowadays, photodynamic therapy has arisen as a successful complementary alternative, mainly for skin diseases induced by cancer. In this light-driven method, a photosensitizer is required to generate singlet oxygen. Indeed, this last cytotoxic moiety shows anticarcinogenic activity. The herein reported work is focused on photosensitizers. To this aim, we detail the molecular design to fulfill the required conditions, and explain the underlying photophysical phenomena behind the light-induced singlet oxygen generation. Finally, we report the state of the art regarding organic photosensitizers, with special interest in those based on BODIPY dyes.