Haur euskaldun txikien hiztegia azkar neurtzeko tresna

• Ezeizabarrena, Maria José ^[1] ; Murciano, Aroa ^[1] ; Garcia Fernandez, Iñaki ^[1]
  1. [1] UPV/EHU
• Localización: Osagaiz: osasun-zientzien aldizkaria, ISSN-e 2530-9412, Vol. 8, Nº. Extra 1 (Ale berezia), 2024 (Ejemplar dedicado a: XVI. Pediatria Topaketak), págs. 19-26
• Idioma: euskera
• Títulos paralelos:
  • A tool to quickly assess youngchildren’s vocabularyin Basque
• Enlaces
  • Texto completo
• Resumen
  • euskara

    Kontsultako denbora-tarte mugatuan pediatrak kontuan izan ohi du haurrarekin batera kontsultara etorritako guraso/tutoreak haurrari buruz esaten diona. Izan ere, osasuneko profesionala izan ez arren, haurraren portaeraren lekuko eta behatzaile pribilegiatua izaten baita askotariko momentu eta egoeratan. Probetxuzkoa izan daiteke pediatrarentzat haurraren hizkuntza-trebetasunaz guraso/tutoreak kontatzen diona ere haurrak ulertzen eta esaten dakizkien (edo ez dakizkien) hitz askoren berri-emaile egokia izan daitekeen neurrian. Ezagutza hori jasotzeko estandarizatutako tresnak urriak dira, are gehiago euskaraz. Artikulu honetan 1-4 urte bitarteko haur euskaldunen euskarazko ezagutza lexikoa neurtzeko Komunikazio Garapena Neurtzeko Zerrenda edo KGNZ tresnaren bertsio laburren berri ematen dugu, guraso/tutoreek erraz eta azkar betetzeko diseinatutako hiru galdetegiren berri, alegia: KGNZ-1lab (8-15/24 hilabete), KGNZ-2lab (16-30 hilabete) eta KGNZ-3 (30-50 hilabete). Tresna estandarizatu horiek haur bakoitzaren hiztegi-ezagutza zein pertzentiletan dagoen jakiteko aukera ematen dute, hau da, haurrak bere adinkide gehienen pareko hizkuntza-garapena duen edo atzerapen-zantzuren bat erakusten duen. Pertzentil-taulak Euskal Herriko 8-50 hilabete bitarteko haur-lagin handi batean oinarrituta daude eta hilabete edo bi hilabetekako adin-talde bereko haurrekin alderatzeko aukera ematen dute. Bi haurren adibideak baliatu ditugu KGNZ-1lab tresnarekin jasotako emaitzak nola interpretatzen diren erakusteko.

  • English

    During the limited time of the consultation, pediatricians usually take into account what parents/caregivers accompanying the child tell them about their child, since without being health professionals, they are privileged observers and witness of the behaviour of their child in various moments and varied situations. Similarly, pediatricians may find useful what the parent/caregivers tell them about their child’s linguistic skills, since parents can inform accurately of many words the child understands and says (or does not), without being linguists. Standardized tools for gathering this knowledge are scarce, and still more in Basque.

    In this short article we present the short versions of KGNZ, the Basque Communicative Development Inventory instrument, three questionnaires developed for the measurement of lexical knowledge in Basque of 1 to 4 year-olds, which were designed for parents/caregivers to complete easily and quickly: KGNZ-1lab (8-15/24 months), KGNZ-2lab (16-30 months) and KGNZ-3 (30-50 months).

    These standardized tools make it possible to compare the lexical knowledge of each child with that of their peers and to see whether (s)he has a language development comparable to that of most of them, or whether (s)he shows signs of delay. The percentile tables, organized in one- or two-month age groups, are based on a large sample of children aged between 8 and 50 months gathered in the Basque Country. Examples from two children illustrate how the results obtained with the KGNZ-1lab tool are interpreted.