Zientziak bizidunontzat: Tokiko curriculumak Euskal Herri osasuntsurako hezkuntzan

• Autores: Aitziber Sarobe Egiguren, Jon Mentxakatorre Odriozola, Itxaso Apraiz Larruzea
• Localización: Tantak: Euskal Herriko Unibertsitateko hezkuntza aldizkaria, ISSN 0214-9753, Vol. 35, Nº. 1, 2023, págs. 23-42
• Idioma: euskera
• Títulos paralelos:
  • Ciencias para la vida: Curriculum locales para una Euskal Herria saludable
  • Science pour la vie: Curricula locaux pour un Euskal Herria sain
  • Science for life: Local curricula in education for a healthy Euskal Herria
• Enlaces
  • Texto completo
• Resumen
  • español

    En este artículo, se presentan las claves para una educación humana y medioambiental dirigida a un presente y futuro saludables, junto al lugar que la educación saludable o equilibrada tiene en el marco global. Para ello, en primer lugar, se expondrán el significado holístico de la salud, el amplio sentido de la comunidad y la antropología filosófica a su altura. En segundo, nos centraremos en el carácter natural y cultural de Euskal Herria, para situarla en la caracterización previa y abrir vías. Posteriormente, se estudiarán las características de la crisis de la Modernidad, para explicar el lugar que ante ello tiene la educación global basada en competencias para toda la vida y los Objetivos de Desarrollo Sostenible. Finalmente, se expondrán las posibilidades que los curricula de la Comunidad Autónoma del País Vasco y la Comunidad Foral de Navarra, abiertos a la mirada local, ofrecen a lo antes expuesto. Con todo ello se pondrán las bases de una educación del presente y futuro saludables, con mirada euskaldun.

  • English

     In the present times of global ecological crisis, care about biodiversity and our natural environment takes an utmost importance. In fact, the recent pandemic has clearly shown us, more than ever before, our dependence upon other living organisms. Moreover, this last one places us in the field of socio-economics, and thus, in interdisciplinarity. Therefore, the whereabouts of a Human and Environmental Education for a healthy present and future will be presented in the current article, as well as the place that a healthy and balanced education takes in the global framework. For that purpose, in the first place, the meaning of holistic health, the ample meaning of community, as well as human philosophical anthropology will be explained. Secondly, focus will be placed on the natural and cultural character of the Euskal Herria, and the previous formulation will be placed in that context. Thirdly, the characteristics of Modernity´s crisis will be studied in order to explain the task that a global competency-based education for lifelong learning and the Sustainable Development Goals have in that context. Last, the possibilities that curricula of the Basque Autonomous Community and the Chartered Community of Navarre offer to the local gaze, will be presented. With all this, the bases for a present and future healthy education with a basque outlook will be set.

  • français

    Cet article présente, d'une part, les clés d'une éducation humaine et environnementale dont l'objectif est un présent et un avenir sains, et, d'autre part, la place qu'occupe une éducation saine ou équilibrée dans le cadre global. Pour cela, tout d'abord, le sens holistique de la santé, le sens large de la communauté et l'anthropologie philosophique à son apogée seront exposés. Deuxièmement, nous nous concentrerons sur le caractère naturel et culturel d'Euskal Herria, afin de le situer dans le domain précédent et en vue de nouveaux chemins. Par la suite, les caractéristiques de la crise de la Modernité seront étudiées, pour expliquer la place qu'occupent l'éducation globale basée sur les compétences pour la vie et les Objectifs de Développement Durable face à cette crise de la Modernité. Enfin, à échelle locale, nous exposerons quelles sont les solutions qu'offrent les programmes d'études de la Communauté autonome du Pays basque et de la Communauté forale de Navarre. Avec tout cela, nous poserons les bases pour une éducation saine, présente et future, avec une perspective basque.

  • euskara

    Egun bizi dugun krisi ekologiko globalaren garaian, biodibertsitatearen eta gure ingurune naturalaren zaintzak berebiziko garrantzia dute. Izan ere, orain gutxi izandako pandemiak inoiz baino argiago erakutsi digu, bizitzaren amaraunean, gainerako bizidunekiko dugun menpekotasuna. Azken horrek, gainera, sozio-ekonomiaren eremuan, eta, beraz, diziplinartekotasunean kokatzen gaitu. Hori dela eta, artikulu honetan, gaur-geroko egunetarako Giza eta Ingurumen Hezkuntzaren nondik norakoak aurkeztuko ditugu, eta osasun edo orekarako hezkuntzak mundu mailako markoan duen tokia. Horretarako, lehenik eta behin, osasunaren esanahi holistikoaz, komunitatearen adiera zabalaz eta gizakiaren antropologia filosofikoaz azalpenak emango dira. Bigarrenez, Euskal Herriaren izaera natural eta kulturalari erreparatuko diogu, aurretik egindako formulazioa bertan kokatu eta bideak irekitzeko. Ondoren, Modernitatearen krisiaren ezaugarriak aztertuko dira, horren aurrean bizitza osorako konpetentzietan oinarritutako eta Garapen Jasangarrirako Helburuen arabera eratutako mundu mailako hezkuntzak daukan egitekoa azaltzeko. Azkenik, Euskal Autonomia Erkidego eta Nafarroako Foru Erkidegoetako hezkuntza curriculumek tokiko begiradari irekitako bideak aurretik esandakoari zer aukera ematen dioten azalduko dugu. Horrekin guztiarekin gaur-gero osasuntsurako hezkuntzaren oinarria jarriko da, euskal begiradaz.