As fontes léxicas na lírica de Florencio Delgado Gurriarán

• Autores: Concepción Álvarez Pousa
• Localización: Boletín da Real Academia Galega, ISSN 1576-8767, Nº. 383, 2022 (Ejemplar dedicado a: Florencio Delgado Gurriarán), págs. 79-98
• Idioma: gallego
• Títulos paralelos:
  • Lexical sources in the poetry of Florencio Delgado Gurriarán
• Enlaces
  • Texto completo
• Resumen
  • galego

    Esta comunicación pretende contribuír ao coñecemento das fontes léxicas das que se nutre a lírica de Florencio Delgado Gurrriarán (1903-1987). Para este labor, baseámonos nos seus catro poemarios: Bebedeira (1934), Galicia infinda (1963), Cantarenas. Poemas 1934-1980 (1981) e O soño do guieiro (1986). Na escrita florenciana, xunto á singularidade do galego oral de Valdeorras, combínanse elementos da tradición literaria, da enxebrización e da depuración, a carón dalgúns recursos significativos como procedemento de formación de palabras.

    Deste xeito, o galego literario do poeta corgomés caracterízase, fundamentalmente, por ser unha lingua popular depurada de castelanismos e apoiada co recurso do portugués como proceso de enxebrización; marcada amplamente polos termos dialectais da comarca de Valdeorras e zonas estremeiras e polas formas específicas da súa contorna rural como peculiaridade; influenciada pola tradición literaria dalgúns dos nosos clásicos; reforzada coa presenza de estranxeirismos propios de linguas modernas europeas e de trazos do náhuatl de México, así como polos cultismos como elementos de depuración, e enriquecida, á súa vez, pola derivación mediante sufixación e composición como principais procedementos de formación de palabras. A seguir expóñense polo miúdo estas seis fontes léxicas no conxunto da súa obra poética.

  • English

    This paper intends to contribute to the knowledge of the lexical sources of the poetry of Florencio Delgado Gurrriarán (1903-1987). In order to analyse this, it will focus on his four poetry collections: Bebedeira [Drinking Binge] (1934), Galicia infinda [Infinite Galicia] (1963), Cantarenas: Poemas 1934-1980 [Songs: Poems 1934-1980] (1981) and O soño do guieiro [The Guide’s Dream] (1986). Florencio’s poems combine the uniqueness of the variety of Galician spoken in Valdeorras with elements of literary tradition, quintessen-tial and purification traits and also some significant features such as word formation procedures.

    Thus, the literary variety of Galician used by the poet is mainly a popular language purged of Spanish terms which resorts to Portuguese in order to express quintessential concepts. It is also characterised by the use of dialectal terms from the Valdeorras region and other bordering areas and by the specific forms of its rural context. It is influenced by the literary tradition of some classic Galician writers and reinforced through the presence of loans from modern European languages and the Nahuatl language spoken in Mexico, in addition to purificatory words and elements. It is also enriched by derivation through suffixation and composition as the main procedures of word formation. Finally, the paper reviews the six lexical sources of his poetic work.