Resumen de Fruktosaren kontsumoak eragin ditzakeen osasun arazoak: konponbidea arazo bihurtzen denean

Iñaki Milton Laskibar, Irene Besné Eseverri, Helen Carr Ugarte, María Puy Portillo Baquedano

• English

  Obesity is considered a major health problem, reaching epidemic magnitude and being one of the main causes of early deaths worldwide. Among the main features of this chronic-metabolic disease is its relationship with other metabolic conditions, being type 2 diabetes one of the most important ones. As for obesity, caloric-restriction is commonly used as therapeutic approach for diabetes. Nevertheless, since such treatments tend to reach low success, further interventions as sucrose replacement by fructose are widely used for these patients. Indeed, insulin is not necessary for fructose metabolism (unlike glucose), which occurs without changes in plasma glucose levels. Nevertheless, since the recent increase in fructose consumption occurred concomitantly with the prevalence increase of different metabolic disorders, much attention has been paid to this sugar, now considered the problem rather than the solution. For instance, excessive and/or chronic fructose consumption has been linked to non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD), mainly due to de novo lipogenesis activation, hepatic fatty-acid (FA) oxidation reduction, and gut microbiota composition and intestinal permeability impairments. Paradoxically excessive fructose consumption has also been related to insulin resistance (IR), being enhanced pancreatic insulin secretion and hepatic IR as the main underlying mechanisms. Finally, according to different studies, excessive and/or chronic fructose consumption can also induce excessive visceral adipose tissue (VAT) accumulation and dyslipidemia. Altogether, although once fructose consumption was considered healthy and the “solution” for different health alterations, its inadequate consumption also involves some risks. Therefore, administrations´ intervention is necessary to develop laws to reduce or regulate fructose consumption.

• euskara

  Obesitatea lehen mailako osasun-arazotzat hartzen da, epidemia baten tamaina hartuz eta mundu-mailan heriotza goiztiarren eragile nagusietakoa bihurtuz. Gaixotasun metaboliko kroniko honen ezaugarri nagusietako bat berarekin lotzen diren osasun-arazoak dira, eta horien artean 2 motako diabetesa nabarmentzen da. Obesitatearen kasuan bezala, diabetesaren tratamendurako ere murrizketa kalorikoan oinarritutako dietak erabili ohi dira. Hala ere, tratamendu mota horrek arrakasta baxua lortu ohi duenez, bestelako esku-hartzeak ere beharrezkoak dira, eta horien artean sakarosa fruktosarekin ordezkatzea sarritan preskribatzen da paziente horientzat. Izan ere, glukosarekin ez bezala, fruktosaren metabolismorako ez da intsulinarik behar, eta ondorioz, ez da odoleko glukosa-mailen handipenik gertatzen. Hala ere, azken urteetan izan den fruktosaren kontsumoaren handipena gaixotasun metaboliko ezberdinen prebalentziaren handipenarekin batera gertatu denez, arreta handia jarri zaio fruktosari, konponbidea izan beharrean arazoa izan daitekeela uste delako. Esaterako, ikusi da fruktosaren gehiegizko kontsumoak edo kontsumo kronikoak gibel gantzatsu ez-alkoholikoa (GGEA) sortzen duela, de novo lipogenesia aktibatuz, gibeleko gantz-azidoen (GA) oxidazioa murriztuz eta hesteko mikrobiotaren konposizioa aldatu eta iragazkortasuna handituz, besteak beste. Horretaz gain, paradoxikoki fruktosaren gehiegizko kontsumoa intsulinaren erresistentziarekin (IR) ere lotu da. Kasu horretan, pankreako intsulina-jario handiagotua eta gibeleko IR deskribatu dira mekanismo eragile nagusitzat. Azkenik, fruktosaren gehiegizko kontsumoak edo kontsumo kronikoak erraietako gantz-ehunaren (EGE) gehiegizko metaketa eta dislipemiak ere eragin ditzakeela deskribatu da ikerlan ezberdinetan. Horiek horrela, nahiz eta hasiera batean fruktosaren kontsumoa osasungarritzat eta zenbait osasun-asalduraren «konponbidetzat» jo, argi geratzen da haren kontsumo desegokiak zenbait arrisku ere badituela. Ondorioz, beharrezkotzat jotzen da administrazioaren esku-hartzea fruktosaren kontsumoa murrizten edota erregulatzen lagunduko duten arauen garapenerako.