A xeografía de Galiza con e após Fraguas

• Autores: Valerià Paül i Carril
• Localización: Boletín da Real Academia Galega, ISSN 1576-8767, Nº. 380, 2019 (Ejemplar dedicado a: Antonio Fraguas Fraguas), págs. 79-104
• Idioma: gallego
• Títulos paralelos:
  • Galician geography in Fraguas’ time and afterwards.
• Enlaces
  • Texto completo
• Resumen
  • galego

    Analizamos tres cuestións centrais presentes na Geografía de Galicia de Antonio Fraguas (1953). Asemade, propomos unha interpretación diacrónica deses aspectos desde 1953 cara adiante, na que subliñamos o rol exercido pola xeografía académica da Universidade compostelá a partir de finais dos anos 60. En primeiro lugar, abordamos as comarcas como escala territorial chave de Fraguas; xeógrafos posteriores reelabóranas en termos distintos, nomeadamente ao redor do proceso de comarcalización oficial culminado en 1996-1997. En segundo lugar, revisamos a relevancia da óptica rural na interpretación do territorio galego por parte de Fraguas e como a xeografía foi transitando paseniño cara a unha maior atención polos espazos urbanos de Galiza. Finalmente, discutimos o papel concedido por Fraguas á paisaxe no seu discurso territorial acerca de Galiza; co paso do tempo, tendeuse a omitir a concepción paisaxística do autor, neste punto e no resto moi debedor de Otero Pedrayo.

  • English

    In this article, three central issues presented in Antonio Fraguas’ (1953) Geografía de Galiciaare analysed. Likewise, these issues are diachronically interpreted from 1953 onwards, underlining the role exerted by academic geography of the University of Santiago de Compostela since the late 1960’s. Firstly, the comarcas, a sub-national Galician territory, are approached as a key territorial scale for Fraguas; subsequent geographers have re-elaborated the comarcas in different terms, namely with the process around the setting of an official comarcas governance and map, passed in 1996-1997. Secondly, it is highlighted the relevance given by Fraguas to a rural approach in the interpretation of the Galician territory. We also evidence how geography has progressively moved towards greater attention to the urban areas of Galicia. Finally, the role granted by Fraguas to the landscape in his spatial discourse about Galicia is discussed; increasingly, the author’s landscape conception has been omitted, indebted to Otero Pedrayo.