Resumen de Асиндетонските реченици низ функционалните стилови на македонскиот стандарден јазик
- русский
Во стандардниот македонски јазик постојат сложени бесврзнички реченици, во кои поради отсуството на сврзник или сврзувачко средство меѓу дел-речениците, отсуствува информацијата за односот меѓу дел-речениците (координација или субординација), како и информацијата за типот на сложената реченица. Синтаксичката синонимија придонесува да се определи односот меѓу дел-речениците во сложената бесврзничка реченица (дел-речениците може да се постават во однос на координација и субординација), но, сепак, не може да се определи типот на сложената бесврзничка реченица, зашто присуството на одделни сврзници или сврзувачки средства укажува на различен тип сложена безврзничка реченица. Оттука, истражувањето има за цел, преку анализа на одделни бесврзнички реченици, да покаже дека синтаксичката синонимија има ограничувања на семантички план, односно дека сите реченици што може да се добијат со синтаксичката синонимија не се прифатливи од гледна точка на стандардната норма на семантички план. Истражувањето има квалитативна парадигма (анализа на содржина) и дескриптивен дизајн. Примерокот го претставуваат три сложени бесврзнички реченици, што припаѓаат на три функционални стилови. Речениците се анализираат од гледна точка на нивната можност за спојување со различни сврзници или сврзувачки средства. Од методите уште се користат синтеза и компарација.Резултатите од истражувањето потврдуваат дека синтаксичката синонимија има ограничувања на семантички план кои се разликуваат во зависност од функционалниот стил на кој му припаѓа сложената бесврзничка реченица. Оттука, пак, произлегува и потребата, врз основа на односот меѓу дел-речениците, што ќе се констатира како најверојатен, асиндетонските реченици да се воведат како подгрупа сложени реченици во постојните типови сложени реченици, на пример, независносложени составни асиндетонски реченици, независносложени спротивни асиндетонски реченици и сл.
- English
In the Macedonian standard language, there are compound sentences that do not have a conjunction or conjunction means between the part-sentences, i.e. there is no information about the relation between the part-sentences (coordination or subordination), as well as information for the type of the compound sentence. The syntactic synonymy contributes the determination of the relation between the part-sentences in the compound asyndeton sentence (the part-sentences can be placed in relation of coordination or subordination), yet the type of the compound asyndeton sentence cannot be determined, because the presence of certain conjunction and conjunction means indicates various types of compound asyndeton sentence. Thus, the research’s aim, through analysis of certain asyndeton compound sentences, is to show that the syntactic synonymy has limitations on the semantic of these sentences, i.e. not all sentences that are a result of the syntactic synonymy are equally semantically acceptable, regarding the standard language norm. The research has qualitative paradigm (content analysis) and descriptive design. The sample consists of three sentences that belong to three various functional styles in the Macedonian language. The sentence are analyzed regarding their possibility to be connected with conjunctions or conjunction means and to form possible syntactic and semantically correct sentences. Synthesis and comparison are methods for processing the data and making inferences. The results from the research confirm that the syntactic synonymy has limitations regarding the semantic of the sentences, and these limitations differ depending on the functional style that the compound asyndeton sentence belongs to. Therefore, the need to introduce the asyndeton compound sentences as sub group compound sentences in the already existed types of compound sentences arises. For ex., independent compound copulative asyndeton sentences, independent compound adversative asyndeton sentences etc.
